Link to Instruction materials link to Companion home page link to Worlds of Roman Women in texts & images

Publius Ovidius Naso, Amores Liber III Carmen 2

girl
Terracotta of a courting couple, 150-100 BCE

This poem is a dramatic tour de force set in the Circus Maximus, where the frenzy of the horserace is equalled by the excitement of the chase in a place where the sexes sit side by side. The reader is forced to become an eavesdropper to a pick-up as a man-about-town, seated beside a woman who has come to the races unaccompanied for this purpose, talks almost non-stop for 83 lines. He speaks some of the oldest and most inventive lines a woman ever heard with dexterity, speed, and breathtaking maneuvers. In the process of charming and dazzling his new mistress, the speaker describes various features of the races, such as the surprising audience demand for a re-run. At the end of his monologue, his new girl awards him the palm of victory. This is the "professor of love" at his most Ovidian, before his exile by Augustus to Tomis on the Black Sea. The poem is written in elegiac couplet, which consists of two lines of poetry in dactylic meter: the first hexameter, the second pentameter (see illustration of the meter ).

   
1   "Non ego nobilium sedeo studiosus equorum;
 

cui tamen ipsa faves, vincat ut ille, precor.

 
  ut loquerer tecum veni, tecumque sederem,  
 

ne tibi non notus, quem facis, esset amor.

 
5   tu cursus spectas, ego te; spectemus uterque  
 

quod iuvat, atque oculos pascat uterque suos.

 
  O, cuicumque faves, felix agitator equorum!
 

ergo illi curae contigit esse tuae?

 
  hoc mihi contingat, sacro de carcere missis
10 

insistam forti mente vehendus equis,

 
  et modo lora dabo, modo verbere terga notabo,  
 

nunc stringam metas interiore rota.

  si mihi currenti fueris conspecta, morabor,  
 

deque meis manibus lora remissa fluent.

 
15  at quam paene Pelops Pisaea concidit hasta,
 

dum spectat vultus, Hippodamia, tuos!

 
  nempe favore suae vicit tamen ille puellae.  
 

vincamus dominae quisque favore suae!

 
  Quid frustra refugis? cogit nos linea iungi.  
20 

haec in lege loci commoda circus habet ---

 
  tu tamen a dextra, quicumque es, parce puellae;  
 

contactu lateris laeditur ista tui.

 
  tu quoque, qui spectas post nos, tua contrahe crura,  
 

si pudor est, rigido nec preme terga genu! ---

 
25  Sed nimium demissa iacent tibi pallia terra.
 

collige — vel digitis en ego tollo meis!

 
  invida vestis eras, quae tam bona crura tegebas;  
 

quoque magis spectes — invida vestis eras!

 
  talia Milanion Atalantes crura fugacis
30 

optavit manibus sustinuisse suis.

 
  talia pinguntur succinctae crura Dianae
 

cum sequitur fortes, fortior ipsa, feras.

 
  his ego non visis arsi; quid fiet ab ipsis?  
 

in flammam flammas, in mare fundis aquas.

 
35  suspicor ex istis et cetera posse placere,  
 

quae bene sub tenui condita veste latent.

 
  Vis tamen interea faciles arcessere ventos?  
 

quos faciet nostra mota tabella manu.

  an magis hic meus est animi, non aeris aestus,  
40 

captaque femineus pectora torret amor?

 
  dum loquor, alba levi sparsa est tibi pulvere vestis.  
 

sordide de niveo corpore pulvis abi!

 
  Sed iam pompa venit — linguis animisque favete!
 

tempus adest plausus — aurea pompa venit.

 
45  prima loco fertur passis Victoria pinnis
 

huc ades et meus hic fac, dea, vincat amor!

 
  plaudite Neptuno, nimium qui creditis undis!
 

nil mihi cum pelago; me mea terra capit.

 
  plaude tuo Marti, miles! nos odimus arma;
50 

pax iuvat et media pace repertus amor.

 
  auguribus Phoebus, Phoebe venantibus adsit!
 

artifices in te verte, Minerva, manus!

  ruricolae, Cereri teneroque adsurgite Baccho!
 

Pollucem pugiles, Castora placet eques!

55  nos tibi, blanda Venus, puerisque potentibus arcu
 

plaudimus; inceptis adnue, diva, meis

 
  daque novae mentem dominae! patiatur amari!  
 

adnuit et motu signa secunda dedit.

 
  quod dea promisit, promittas ipsa, rogamus;  
60 

pace loquar Veneris, tu dea maior eris.

  per tibi tot iuro testes pompamque deorum,  
 

te dominam nobis tempus in omne peti!

 
  Sed pendent tibi crura. potes, si forte iuvabit,  
 

cancellis primos inseruisse pedes.

 
65  maxima iam vacuo praetor spectacula circo
 

quadriiugos aequo carcere misit equos.

  cui studeas, video. vincet, cuicumque favebis.  
 

quid cupias, ipsi scire videntur equi.

 
  me miserum, metam spatioso circuit orbe!  
70 

quid facis? admoto proximus axe subit.

 
  quid facis, infelix? perdis bona vota puellae.  
 

tende, precor, valida lora sinistra manu!

 
  favimus ignavo — sed enim revocate, Quirites,  
 

et date iactatis undique signa togis!

 
75  en, revocant! — at, ne turbet toga mota capillos,
 

in nostros abdas te licet usque sinus.

  Iamque patent iterum reserato carcere postes;  
 

evolat admissis discolor agmen equis.

 
  nunc saltem supera spatioque insurge patenti!  
80 

sint mea, sint dominae fac rata vota meae!

 
  Sunt dominae rata vota meae, mea vota supersunt.  
 

ille tenet palmam; palma petenda mea est."

  Risit, et argutis quiddam promisit ocellis.  
 

"Hoc satis est, alio cetera redde loco!"

 

Click on the underlined words for translation aids and commentary, which will appear in a small window. Click on the icon link to the right of the poem for related images and information. Close the small window after each use.


Ann R. Raia and Judith Lynn Sebesta
Return to The World of Flirtation
February 2006